Hải Dương: Nhiều HTX điêu đứng vì dịch Covid-19
Dịch Covid - 19 bất ngờ bùng phát từ trong Tết. Sau Tết, dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, toàn tỉnh Hải Dương thực hiện phong tỏa ở mức cao nhất theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ. Việc phong tỏa, giãn cách xã hội đã làm nhiều HTX nông nghiệp rơi vào cảnh điêu đứng bởi hàng hóa sản xuất ra không thể tiêu thụ.
Ảnh HTX chăn nuôi Thủy Sản Thu Nam Toản Chí Hải còn gần 100 tấn cá giòn chưa được tiêu thụ
Hàng hóa tồn đọng
Để chuẩn bị cho thị trường Tết Tân Sửu, HTX Tân Minh Đức ở Phạm Trấn (Gia Lộc) chuẩn bị 25 ha rau, củ, quả và gần 100 ha rau vụ đông liên kết với các hộ dân trong vùng của người dân trong vùng. Theo kế hoạch, dịp cận Tết, mỗi ngày HTX sẽ cung ứng 10 tấn rau, củ các loại cho thị trường khắp các tỉnh miền Bắc và hệ thống siêu thị Big C. Nhưng hiện chỉ còn duy nhất hệ thống siêu thị Big C vẫn lấy nguồn hàng để đưa vào các siêu thị. Các bếp ăn tập thể, thương lái ở các tỉnh, thành khác đều đã tạm dừng không thu mua rau, củ, quả trên địa bàn xã. Mỗi ngày, HTX chỉ xuất bán được từ 2 - 3 tấn rau các loại, số lượng còn lại đang bị tồn đọng.
Vụ Tết này, bà Hoàng Thị Hảo ở thôn Nam Cầu trồng gần 2 mẫu su hào, cải bắp. Các vụ rau trước, toàn bộ diện tích rau vụ đông của bà đều được HTX Tân Minh Đức đứng ra bao tiêu. Rau trồng theo tiêu chuẩn VietGap, bảo đảm chất lượng xuất bán vào hệ thống siêu thị Big C nên giá bán cao hơn ngoài thị trường từ khoảng 15%. Năm nay, thời tiết thuận lợi nên năng suất, chất lượng rau vụ đông hơn hẳn so với những năm trước. Trước khi dịch bệnh bùng phát, bà mới bán cho thương lái được 1 mẫu su hào, cải bắp. Hiện diện tích rau vụ đông còn lại cũng đã đến thời điểm thu hoạch nhưng không có thương lái đến thu mua. "Thu nhập của cả gia đình đều trông chờ vào vụ rau Tết nhưng hiện nay thương lái không đến thu mua. Nếu tình hình này kéo dài thì không chỉ gia đình tôi mà còn nhiều hộ dân khác đều có nguy cơ thất thu vụ này", bà Hảo nói.
Cùng chung cảnh ngộ với HTX Tân Minh Đức, HTX Chăn nuôi thủy sản Thu Nam Toản Chí Hải ở xã Nam Tân (Nam Sách) vẫn còn hơn 20 lồng cá, tương đương khoảng 100 tấn cá trắm, chép giòn bị tồn đọng chưa thể xuất bán. Hiện cá giòn đã đạt trọng lượng từ 3 - 6 kg/con. Nếu không thể xuất bán, HTX sẽ thua lỗ gần 100 triệu đồng/lồng nuôi cá.
"Trước Tết, chúng tôi còn vui mừng bởi năm nay giá cá trắm, chép giòn tăng mạnh so với mọi năm nhưng chưa kịp vui mừng thì dịch bệnh bất ngờ ấp đến. Nhiều khu vực trên địa bàn xã đã bị phong tỏa từ trước Tết do có ca bệnh dương tính với SARS-CoV-2. Giá cá giòn giảm nhưng thương lái không đến thu mua. Cá đã đạt trọng lượng xuất bán, không bán được đồng nghĩa với việc chi phí thức ăn chăn nuôi tăng. Ước tính, mỗi lồng cá chúng tôi sẽ thua lỗ gần 100 triệu đồng", ông Lương Quang Nam, Giám đốc HTX Chăn nuôi thủy sản Thu Nam Toản Chí Hải nói.
Đây chỉ là 2 trong số hàng trăm HTX trên địa bàn tỉnh Hải Dương rơi vào tình cảnh hàng hóa tồn đọng, ế ẩm kéo dài. Nhiều HTX đầu tư trồng rau, quả đạt tiêu chuẩn VietGap, sản xuất trong nhà màng, nhà lưới thì việc tiêu thụ nông sản vẫn "giậm chân tại chỗ". Với các HTX này, nếu địa phương và ngành chức năng không có chính sách kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ để đẩy mạnh tiêu thụ thì việc phục hồi sau đại dịch Covid - 19 là điều rất khó khăn.
Ảnh HTX Tân Minh Đức – Phạm Trấn – Gia Lộc phần lớn diện tích rau màu đến thời điểm thu hoạch nhưng không có thương lái đến mua
Thương lái không thu mua
Đại diện HTX Tân Minh Đức cho biết, vụ đông năm nay là vụ đông hiếm gặp bởi vừa được mùa, được giá. Năm nay, thời tiết thuận lợi nên rau trồng ít sâu bệnh nên mẫu mã đẹp, năng suất su hào, bắp cải đạt từ 1,5 - 2 tấn/sào, cao hơn từ 2 - 3 tạ/sào so với vụ đông năm trước. Không chỉ năng suất tăng mà giá rau vụ đông cũng cao gấp đôi so với năm trước. Trước khi dịch bệnh xảy ra, giá bán các loại rau, củ, quả đều cao gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Giá bán bắp cải cao từ 8.000 - 9.000 đồng/kg; su hào 12.000 đồng/kg. Sau khi trừ chi phí nông dân thu lãi từ 5 - 7 triệu đồng/sào ruộng. Sau khi dịch bệnh tái bùng phát, giá các loại rau giảm nhẹ từ 1.000 - 2.000 đồng so với trước. Ở mức giá này nông dân vẫn có lãi. Nhưng khó khăn lớn nhất của HTX là không có thương lái đến thu mua. Dịch Covid - 19 tái bùng phát với nhiều diễn biến phức tạp nên nhu cầu tiêu thụ rau, củ, quả ở các tỉnh, thành đều giảm nhiều so với trước. Trong khi đó các vùng rau màu ở các địa phương khác đều có nguồn cung dồi dào nên mặc dù cách xa tâm dịch, vận chuyển tương đối thuận lợi nhưng các thương lái đều ngại không thu mua rau màu ở khu vực này.
Chị Lương Thị Cúc, đại diện HTX Nông nghiệp Sạch Nam Vũ ở xã Liên Mạc (Thanh Hà) cho biết: "Trong khi ngành nông nghiệp và các ngành liên quan khác của tỉnh Hải Dương tạo mọi điều kiện để bảo đảm nông sản được lưu thông thì một số tỉnh, thành phố lại không cho phép người, phương tiện hay hàng hóa của tỉnh Hải Dương lưu thông vào địa bàn. Do vậy, các thương lái từ tỉnh, thành khác hầu như không đến thu mua nông sản trong tỉnh".
Để thúc đẩy tiêu thụ nông sản, hiện ngành nông nghiệp, chính quyền địa phương Hải Dương đang khẩn trương nhiều biện pháp như: kết nối với các doanh nghiệp, hỗ trợ tối đa cho các đơn vị trong quá trình thu mua. Các cơ quan chuyên môn hướng dẫn, tạo thuận lợi cho các đơn vị khi đi qua các chốt kiểm soát dịch thực hiện nghiêm các quy định bảo đảm phòng chống dịch. Tuy nhiên, nếu không có sự hỗ trợ của các tỉnh, thành phố khác thì không thể "gỡ khó" cho việc tiêu thụ nông sản ở Hải Dương.
Nguyên Minh