Vải thiều Thanh Hà không chỉ là niềm tự hào của người dân Hải Dương mà còn minh chứng cho sức mạnh của chất lượng nông sản Việt Nam trong việc chinh phục thị trường trong và ngoài nước.

Chất từ gốc

Vải thiều được trồng ở Thanh Hà cách đây hơn 150 năm do cụ Hoàng Văn Cơm, người gốc xã Thanh Sơn (Thanh Hà) đưa giống về. Chính vùng đất ven sông Thái Bình với phù sa màu mỡ đã trở thành “điểm dừng chân lý tưởng” cho cây vải thiều phát triển, mang đến trái ngọt đậm đà, chất lượng vượt trội.

Cũng từ mảnh đất này, vải thiều đã được mang đi trồng ở nhiều vùng khác trên cả nước, đặc biệt là Bắc Giang, một số tỉnh Tây Nguyên. Vải thiều Thanh Hà đã trở thành đặc sản của vùng đất Hải Dương không ai có thể phủ nhận.

Vải thiều Thanh Hà được bảo hộ chỉ dẫn địa lý từ năm 2007. Hiện nay, vải quả đã được xuất khẩu tới 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Nhật Bản, Mỹ, Úc là những thị trường đòi hỏi tiêu chuẩn chất lượng khắt khe nhất thế giới. So với nhiều loại vải khác, vải thiều Thanh Hà có đặc điểm khác biệt. Quả vải có vỏ mỏng, khi chín màu đỏ tươi, hạt nhỏ, cùi dày, ăn vào thấy thơm, ngọt mát, không cảm nhận có vị chua, chát sau khi ăn.

Vải thiều Thanh Hà không chỉ khác biệt nhờ thiên nhiên ưu đãi mà còn bởi sự chăm sóc công phu, kỹ lưỡng của người trồng. Ngay sau khi thu hoạch, người trồng vải đã tỉa cành, tạo tán, bón phân hữu cơ. Sang tháng giêng, quá trình xử lý ra hoa, đậu quả được thực hiện một cách khoa học, kết hợp giữa kinh nghiệm lâu năm và tiến bộ kỹ thuật.

Bà Mạc Thị Hương ở thôn 3, xã Thanh Tân cho biết: “Cái khó nhất trong chăm sóc vải thiều là giữ được tỷ lệ ra hoa và đậu quả đồng đều. Nhiệt độ, độ ẩm, thậm chí cả cường độ ánh sáng cũng ảnh hưởng đến chất lượng quả. Chúng tôi phải theo dõi từng ngày, từng giai đoạn để có biện pháp điều chỉnh, can thiệp hợp lý”.

Năm nay, vải được mùa nên gia đình bà Hương thu hơn 7 tấn vải thiều. Do áp dụng đúng quy trình VietGAP vào sản xuất nên toàn bộ vải của gia đình bà Hương đạt tiêu chuẩn được Công ty TNHH Sản xuất thương mại dịch vụ Rồng Đỏ thu mua.

Nông dân Thanh Hà không lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ vậy, quả vải không chỉ ngon mà còn sạch, bảo đảm an toàn thực phẩm, đạt tiêu chuẩn GlobalGAP, một điều kiện tiên quyết để xuất khẩu vào các thị trường khó tính.

Khẳng định thương hiệu bằng uy tín và thị trường

Các vườn vải thiều ở Thanh Hà thu hút nhiều du khách đến tham quan, trải nghiệm

Theo số liệu từ Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Thanh Hà, năm 2025 toàn huyện có khoảng 3.300 ha vải thiều cho thu hoạch 38.000 tấn, xuất khẩu hơn 50%. Toàn huyện có 167 mã số vùng trồng vải xuất khẩu, trong đó 48 mã xuất khẩu sangTrung Quốc, 39 mã xuất khẩu tới Úc, 34 mã đi Nhật Bản, 38 mã đi Mỹ và 8 mã xuất khẩu Thái Lan. Toàn bộ diện tích vải được áp dụng quy trình VietGAP vào sản xuất. Hiện có 500 ha vải đã được công nhận đạt chuẩn VietGAP, 115 ha đạt chuẩn GlobalGAP.

Ông Mai Xuân Thìn, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất thương mại dịch vụ Rồng Đỏ cho biết: “Điều làm nên thương hiệu vải thiều Thanh Hà không chỉ là chất lượng sản phẩm mà còn là uy tín lâu năm. Thương lái trong nước và quốc tế khi nhắc đến vải Thanh Hà đều biết rằng đây là loại vải ăn một lần nhớ mãi. Đó cũng là lựa chọn của chúng tôi khi đưa vải thiều Thanh Hà xuất khẩu và được bạn bè thế giới phản hồi rất tốt”.

Ông Thìn cho biết thêm tại thị trường Nhật Bản, quả vải thiều Thanh Hà được đóng gói kỹ lưỡng, bảo quản bằng công nghệ lạnh sâu. Dù giá bán lẻ tại Nhật Bản có thể lên tới 500.000 đồng/kg nhưng vẫn luôn trong tình trạng cháy hàng trong những ngày cao điểm.

Tuy nhiên, đứng trước thách thức biến đổi khí hậu, sự cạnh tranh từ các vùng trồng khác, việc giữ vững chất lượng, một yếu tố cốt lõi để duy trì thương hiệu là điều không hề dễ dàng.

Bà Hoàng Thị Thúy Hà, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Thanh Hà cho biết huyện đã tập trung chỉ đạo các xã trồng vải tích cực đẩy mạnh liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, bảo đảm truy xuất nguồn gốc minh bạch, đồng thời mở rộng thị trường tiêu thụ tại chỗ nhằm nâng cao giá trị nông sản. Song song với việc nâng cao chất lượng quả vải, mỗi người dân cần ý thức sâu sắc về việc giữ gìn và phát huy thế mạnh từ vùng đất tổ của cây vải.

Đến nay, vải thiều Thanh Hà đã được chứng nhận “chỉ dẫn địa lý” và nhiều danh hiệu uy tín khác như: “Top 10 sản phẩm uy tín chất lượng” và là đặc sản “Tinh hoa đặc sản 3 miền”, giải thưởng “Thương hiệu vàng”, chứng nhận “Thương hiệu thực phẩm an toàn tin dùng”, top 10 thương hiệu nhãn hiệu nổi tiếng do Liên hiệp Khoa học doanh nhân Việt Nam, Tạp chí Sở hữu trí tuệ và sáng tạo bình chọn.

Tháng 10/2024, vải thiều Thanh Hà được chứng nhận Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam do Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam trao.

                                         Theo: MINH NGUYÊN(Báo Hải Dương)